2553
นิทรรศการรอยสยามบนแผ่นฟิล์มพระปกเกล้า
25 สิงหาคม – 30 กันยายน 2553
ณ ห้องนิทรรศการหมุนเวียน ชั้น 1 อาคารอนุรักษ์ พิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
“ในประเทศสยามภาพยนตร์ประเภทข่าวและเหตุการณ์จริงทางประวัติศาสตร์เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นก่อนที่จะมีการคิดสร้างสรรค์ผูกเรื่องราวให้เป็นภาพยนตร์บันเทิงเช่นเดียวกับประเทศอื่นในโลก สมัยรัชกาลที่ 7 ภาพยนตร์ข่าวและสารคดีจำนวนหนึ่งเป็นภาพยนตร์เป้นภาพยนตร์ส่วนพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องจากทรงโปรดการทอดพระเนตรและการถ่ายทำภาพยนตร์มาก่อนเสด็จขึ้นครองราชย์ ต่อมาเมื่อเสด็จฯ ไปที่ใดทั้งในประเทศและต่างประเทศ ก็มักจะทรงกล้องถ่ายภาพยนตร์บันทึกเหตุการณ์ส่วนหนึ่งไว้เสมอ ทั้งยังโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งสมาคมภาพยนตร์สมัครเล่นแห่งสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ ในปี 2473 พระราชจริยาวัตรด้านนี้ไม่เพียงจะเป็นบันทึกเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่าเท่านั้น หากยังแสดงถึงพระปรีชาสามารถในการถ่ายทำภาพยนตร์ ที่บ่งชี้ถึงความสนพระทัยในความเป็นอยู่ของราษฎร รวมถึงศิลปวิทยาการ สังคม และวัฒนธรรมอย่างลึกซึ้ง
นิทรรศการมุ่งหวังให้คนไทยย้อนรำลึกถึงภาพอดีตของสยาม จึงได้เลือกสรรภาพยนตร์ที่ได้รับการอนุรักษ์ล่าสุดจากหอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) เช่น พระราชพิธีบรมราชาภิเษกในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชพิธีฉลองอภิเษกสมรสครบ 12 พรรษาในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี สมเด็จพระบรมราชินี และพระราชพิธีโสกันต์ในพระองค์เจ้าจิรศักดิ์สุประภาต มาฉายประกอบการเสวนาในพิธีเปิดนิทรรศการเมื่อวันพุธที่ 25 สิงหาคม 2553 เพื่อให้ผู้เข้าชมนิทรรศการเห็นร่องรอยความสืบเนื่อง และความเปลี่ยนแปลงทางคตินิยม ความเชื่อ ของพระราชพิธีที่เคยมีในอดีต
โดยมีกิจกรรมพิพิธพาทีประกอบนิทรรศการ เมื่อวันเสาร์ที่ 4 กันยายน 2553 เป็นการฉายภาพยนตร์บันทึกเหตุการณ์เสด็จฯประพาส 4 เรื่อง ได้แก่
1. การเสด็จฯ เลียบมณฑลฝ่ายเหนือและมณฑลพายัพอย่างเป็นทางการครั้งแรกในรัชสมัย พ.ศ. 2469
2. การเสด็จฯ ประพาสถ้ำพระยานคร ภายในเขาสามร้อยยอด จังหวัดประจวบคิรีขันธ์ พ.ศ. 2469
3. การเสด็จฯ ประพาสมณฑลปัตตานี พ.ศ. 25472
4. การเสด็จฯ ประพาสเกาะชวาและบาหลี พ.ศ. 2472″